چشمانداز رمزارزها دیگر محدود به مفهوم (پول دیجیتال) نیست. در حالیکه نوسانات قیمت بیتکوین همچنان تیتر اخبار را به خود اختصاص میدهد، تحول جدید و شاید مهمتری در حال شکلگیری است: رمزارزهای مبتنی بر هوش مصنوعی.
برای کسبوکارها، همگرایی فناوریهای هوش مصنوعی و بلاکچین، فرصتی منحصربهفرد ایجاد کرده است. این توکنهای نوظهور تنها ابزار معامله نیستند؛ بلکه زیرساختی برای نسل بعدی فناوریهای هوش مصنوعی فراهم میکنند، از شبکههای محاسباتی غیرمتمرکز گرفته تا بازارهای دادهای امن.
در شرایطی که سازمانها بهطور گسترده در توسعه ظرفیتهای هوش مصنوعی سرمایهگذاری میکنند، آشنایی با این سیستمهای مبتنی بر بلاکچین برای مدیران فناوری و تصمیمگیران به ضرورتی اجتنابناپذیر تبدیل شده است.
رمزارزهای هوش مصنوعی چیست؟
رمزارزهای هوش مصنوعی (AI Cryptocurrencies) توکنهای دیجیتالی هستند که با هدف پشتیبانی از خدمات و زیرساختهای مرتبط با هوش مصنوعی طراحی شدهاند. برخلاف بیتکوین که با هدف ایجاد پول دیجیتال بهوجود آمد، این رمزارزها کاربردهایی فراتر از مبادله مالی دارند.
کارکردهای اصلی رمزارزهای AI
۱. پرداخت برای خدمات هوش مصنوعی
همانطور که برای استفاده از سرویسهای ابری هزینه پرداخت میکنیم، این رمزارزها نیز امکان پرداخت برای دسترسی به مدلهای AI، قدرت پردازشی یا داده را فراهم میکنند، بدون نیاز به واسطه و بهصورت خودکار و مبتنی بر بلاکچین.
۲. ایجاد شبکههای غیرمتمرکز هوش مصنوعی
بهجای تمرکز قدرت محاسباتی در مراکز داده محدود، این رمزارزها بستری فراهم میکنند تا هزاران رایانه در سراسر جهان بهطور مشارکتی مدلهای هوش مصنوعی را آموزش داده و اجرا کنند.
کاربران میتوانند قدرت پردازشی بلااستفاده خود را در اختیار شبکه قرار دهند و در ازای آن پاداش دریافت کنند.
۳. مدیریت و اشتراکگذاری ایمن دادهها
داده برای عملکرد صحیح هوش مصنوعی حیاتی است. این رمزارزها با بهرهگیری از شفافیت بلاکچین، میتوانند مالکیت دادهها، مجوزهای دسترسی و پرداختهای ناشی از استفاده از داده را بهشکلی غیرمتمرکز و قابلاعتماد مدیریت کنند.
در نتیجه، بستری باز و مشارکتی برای توسعه هوش مصنوعی شکل میگیرد؛ مشابه همان تغییری که رمزارزها در نظامهای مالی سنتی بهوجود آوردند، حذف واسطهها و گسترش دسترسی همگانی، اینبار در عرصه هوش مصنوعی.
چرا مدیران کسبوکار باید به این روند توجه داشته باشند؟
رمزارزهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند شیوه پیادهسازی و گسترش زیرساختهای AI را متحول سازند. سازمانها میتوانند بهجای سرمایهگذاریهای سنگین در تجهیزات محاسباتی، بهصورت منعطف و بهصرفه از منابع پردازشی توزیعشده بهرهبرداری کنند.
بلاکچین در این میان مزایای قابلتوجهی از نظر امنیت داده، شفافیت در پردازش و رعایت قوانین حریم خصوصی فراهم میکند. تمام عملیاتها بهصورت دائمی و غیرقابلتغییر ثبت میشوند که این موضوع برای بسیاری از صنایع، بهویژه در حوزههای قانونمند، بسیار حیاتی است.
مدیران فناوری باید عوامل زیر را در نظر بگیرند:
- کاهش هزینههای زیرساخت
- افزایش امنیت و شفافیت داده
- امکان بهرهبرداری از مدلهای جدید کسبوکار
- سازگاری با قوانین حفاظت از دادهها
البته، پذیرش این فناوریها باید با شناخت کامل از الزامات فنی، امنیتی، قانونی و نحوه ادغام با زیرساختهای موجود همراه باشد.
گامهای بعدی برای سازمانها
برای بسیاری از سازمانها، همگرایی هوش مصنوعی و بلاکچین نهتنها یک فرصت فناورانه، بلکه یک حرکت استراتژیک بهحساب میآید. هرچند این فناوریها هنوز در حال بلوغ هستند، اما بررسی و آمادگی برای بهرهبرداری از آنها، اقدامی کلیدی محسوب میشود.
اقدامات پیشنهادی برای مدیران فناوری:
- آشنایی و آموزش در مورد سازوکار رمزارزهای هوش مصنوعی
- ارزیابی تأثیر آنها بر زیرساختهای IT، مدیریت داده و مزیت رقابتی
- بررسی آمادگی سازمان برای ادغام این سیستمها با فناوریهای موجود
روندهایی که انتظار میرود در آینده شکل بگیرند:
- ایجاد پلتفرمهایی سازمانمحور با امنیت بالا و انعطافپذیری بالا
- تدوین چارچوبهای قانونی شفافتر برای استفاده از فناوریهای غیرمتمرکز
- استانداردسازی راهکارهای ادغام با زیرساختهای سنتی سازمانی
با وجود چالشهایی مانند مقیاسپذیری، مصرف انرژی و قوانین متغیر، مزایای بالقوه این فناوریها برای ارتقای عملیات هوش مصنوعی، چشمگیر است. سازمانهایی که از امروز گام بردارند، در آینده میتوانند از مزایای امنیت، کارایی و مقیاسپذیری بالاتر بهرهمند شوند.
